Klimaatadaptatie en biodiversiteit
Het klimaat is aan het veranderen. Of het nu gaat om de hoeveelheid neerslag of de hoogte van de temperatuur: de weersomstandigheden worden extremer. In stedelijke gebieden komen hierdoor vaker overstromingen, lekkages en periodes met droogte voor, evenals "hittestress" 10. Het is daarom belangrijk om hier, bij de stedelijke inrichting, rekening mee te houden en deze aan te passen zodat een omgeving ontstaat die de wisselende weersomstandigheden zo goed mogelijk kan opvangen. Door deze aanpassing (lees: adaptatie) aan de openbare ruimte kunnen we beter omgaan met een veranderend klimaat.
Door simpele maatregelen te treffen in de openbare ruimte, maar ook in voor- en achtertuinen, in het stedelijk gebied kan de omgeving niet alleen beter omgaan met extremere weersomstandigheden, maar kan ook de biodiversiteit worden vergroot. Een voorbeeld hiervan is het vervangen van betegeling door planten. Bij hevige buien zakt het water sneller weg in de bodem en tegelijkertijd ontstaan nieuwe schuil- en foerageerplekken voor kleine diersoorten.
Hier komen we op het thema biodiversiteit uit. Bij biodiversiteit gaat het om de diversiteit aan levende organismen die ergens leven. Hoe meer verschillende planten en dieren ergens voorkomen, hoe groter de biodiversiteit. Een grote soortenrijkdom zorgt voor een robuuster en sterker ecosysteem dat makkelijker in staat is om te gaan met nieuwe omstandigheden.
Trends en ontwikkelingen
Klimaatadaptatie is in de regio altijd al onderdeel geweest van het Regionaal Beleidskader Duurzame Stedenbouw van Holland Rijnland. Bij de ontwikkeling van nieuwbouwprojecten wordt dit beleidskader toegepast. Vanwege de actualiteit van klimaatadaptatie speelt dit thema ook een steeds belangrijker rol bij bestaande bouw en de directe leefomgeving van mensen. Ook het Hoogheemraadschap van Rijnland is actief bezig met het ontplooien van activiteiten rondom klimaatadaptatie. Aandacht voor biodiversiteit in de regio is er vanuit het project Groene Cirkels bijenlandschap. Dit project kan als voorbeeld worden gezien voor het ondersteunen van bewonersinitiatieven. Projecten als deze laten zien dat het niet alleen belangrijk is dat de gemeente zelf het goede voorbeeld geeft, maar ook dat inwoners de ruimte wordt geboden om initiatieven op te zetten. Deze inzet en enthousiasme van inwoners dragen bij aan het creëren van een natuurlijke omgeving met een hogere soortenrijkdom.
Burgerwetenschap, ook wel aangeduid met de Engelse term 'citizen science', waarbij individuele vrijwilligers of netwerken van vrijwilligers input leveren voor wetenschappelijke projecten wordt steeds vaker ingezet. Voorbeelden hiervan zijn het tuinvogeltelweekend vanuit de vogelbescherming en het aardbeienproject bij het project Groene Cirkels bijenlandschap.
Speerpunten
- Verdere vergroening van Leiderdorp
- Klimaatbestendig watersysteem
- Vergroten biodiversiteit in Leiderdorp
- Verbeteren van het klimaat in het stedelijk gebied (o.a. tegen gaan van hittestress)
Doelstellingen
- In 2019 hebben we tenminste 4 nieuwe locaties, waaronder de Karolusgulden/Florijn, in Leiderdorp waar een vorm van stadslandbouw12 plaatsvindt;
- We willen in 2020 een afname van 30% van verharding in (kantoor)tuinen t.o.v. 2016;
- We willen in 2020 een toename van 5.000 m2 van (openbaar) groen in het stedelijk gebied in Leiderdorp t.o.v. 2016;
- De waterstructuur is robuust (heeft voldoende bergings- en afvoercapaciteit), zo min mogelijk versnipperd, met zo min mogelijk doodlopende segmenten en goed onderhoudbaar;
- We zetten in op de bewustwording van onze inwoners, instellingen en ondernemers om ook hun eigen woon/leefomgeving duurzaam in te richten.
Wat gaan we concreet doen?
Verdere vergroening van Leiderdorp
- We vergroten de bewustwording over de invloed van betegeling van de eigen (kantoor)tuin op het milieu door Operatie Steenbreek voort te zetten;
- We gaan in gesprek met de eigenaren van leegstaande panden, de Leiderdorpse restaurants en inwoners om stadslandbouw te realiseren;
- We helpen inwoners om buurttuinen te realiseren, zoals de Kruidentuin in de wijk Voorhof, door ze advies en ondersteuning te geven;
- We zetten overbodige verharding om in groen;
- We zetten waar mogelijk parkeerplaatsen om naar grasbetontegels.
- We stimuleren de aanleg van groene daken;
- Daar waar mogelijk voorzien we de pleinen van bomen.
Klimaatbestendig watersysteem
- We zetten een Actie Regenton op;
- Bij nieuwbouwprojecten worden de toiletten voorzien van het grijswatercircuit;
- We gaan een hydraulische doorrekening doen van ons integrale watersysteem;
- Op basis van de uitkomsten kijken we waar we aanpassingen moeten doen zodat het ook in de toekomst een robuust watersysteem blijft op basis van de hydraulische doorrekening;
- Waar het doelmatig is koppelen het hemelwater zoveel mogelijk af van het rioolstelsel
- We zetten de regionale samenwerking in de (afval)waterketen voort.
Vergroten biodiversiteit in Leiderdorp
- We ronden de aanleg gemeentelijke ecologische hoofdstructuur (GEHS) af en we ontwikkelen de GEHS verder d.m.v. ecologisch beheer;
- We zetten het Natuurmeetnet van Leiderdorp op;
- We doen mee aan een regionale biodiversiteitsstudie;
- We stimuleren de aanleg van tijdelijke natuur op braakliggende terreinen;
- Samen met het MEC, IVN, KNNV en andere groene organisaties vergroten we de bewustwording van onze inwoners, instellingen en ondernemers door het organiseren van excursies, tentoonstellingen en de Dag van het Park;
- We laten het bijenlint Heelblaadjespad aansluiten op het regionaal netwerk;
- We realiseren een bijen- en vlinderidylle op voormalig Vliko-terrein en rondom het A4-/HSL-informatiecentrum;
- We monitoren de natuurontwikkeling, natte natuur en waterkwaliteit in Boterhuispolder in samenwerking met het Hoogheemraadschap van Rijnland.