Vragen en antwoorden

Het verbranden van aardgas leidt tot CO₂-uitstoot en dus voor de opwarming van de aarde. Daarom werkt het Rijk aan een sterk verminderde CO2- uitstoot. Deze ambitie heeft Leiderdorp ook vastgesteld in de gemeentelijke duurzaamheidsagenda.  De Klimaatwet stelt vast met hoeveel procent ons land de CO2-uitstoot moet terugdringen. In juni 2018 is een voorstel voor deze wet ingediend. Dat gaat uit van 95% minder CO2 uitstoot in 2050 (en al 49% in 2030). De wet wil inwoners en bedrijven zekerheid geven over de klimaatdoelen. Een deel van het gebruik van aardgas is voor verbruik in woningen. Het terugdringen van het gebruik van aardgas raakt daarom ook de woningen. Het gaat dan om de verwarming van het huis, het koken en het gebruik van warm tapwater, de douche en het bad.  Daarnaast raakt het Nederlandse aardgas op. De aardgaswinning in Groningen levert problemen op voor de Groningers. Het Rijk heeft al aangegeven dat op korte termijn, voor 2030, de gaskraan in Groningen wordt  dichtgedraaid.

Meewerken aan een alternatief is op dit moment nog geheel vrijwillig. De gemeente en of de netbeheerder kunnen op dit moment uw huis niet zomaar van het aardgas afhalen. Mogelijk krijgen de gemeenten in de toekomst instrumenten (wet en regelgeving)  om de energietransitie te ondersteunen. U kunt hierbij denken aan het niet meer te laten vervangen van gasleidingen, als er sprake is van een goed alternatief.

De riolering in de Oranjewijk is meer dan 50 jaar oud en aan het eind van de technische levensduur. Daarom moet het riool vervangen worden en hiermee ook de gasleidingen. Als de Oranjewijk en het Doeskwartier West niet meer op het gasnet worden aangesloten ontstaat er bij de netbeheerder een besparing. Een belangrijke vraag voor de wijk is of en hoe deze besparingswaarde ten goede kan komen aan de financiering van een alternatief. 

Op dit moment onderzoekt een werkgroep met inwoners uit het projectgebied samen met de gemeente welke alternatieven voor aardgas geschikt zijn in de wijk. Hierbij letten zij onder meer op:

• technische mogelijkheden voor de buurt
• technische mogelijkheden voor de woningen
• kosten voor elk huishouden en voor de gemeente
• beschikbaarheid van de alternatieve warmtebron
• draagvlak bij eigenaren en bewoners. 

Ook wordt gekeken naar collectieve versus individuele oplossingen de verschillende soorten energiebronnen:

• all electric,
• gebruik van groen gas, waterstof, geothermie of aquathermie
• de Zuidhollandse warmterotonde met warmte uit het Rotterdamse havengebied
• een locaal warmtenet
• warmte-Koude opslag in de grond
• warmtepompen

De Zuid-Hollandse warmterotonde is opgenomen omdat de leidingen in de onmiddellijke nabijheid komen te liggen van het projectgebied.

All electric is de verzamelnaam voor oplossingen waarbij de woning volledig elektrisch wordt voorzien van warmte voor verwarming, warm tapwater, koken en uiteraard de overige energie behoeften in en rondom het huis.

Denk bijvoorbeeld aan verwarming met warmtepompen. De elektriciteit kan waar mogelijk op of rond het gebouw zelf worden opgewekt, bijvoorbeeld met zonnepanelen op het eigen dak of collectieve zonnepanelen op een groot dak in de buurt. Op momenten dat er te weinig elektriciteit wordt opgewekt, gebruiken all electric-huizen stroom van het landelijke elektriciteitsnet.

Nul-op-de-meter of NOM betekent dat de woning over het jaar gezien netto net zoveel opwekt als dat er in de woning wordt verbruikt. Dit gaat dus om het zelfvoorzienend zijn in de volledige verwarmingsbehoefte, tapwaterbehoefte, verbruik van gebouwgebonden installaties en bewoners gebonden gebruik (denk aan t.v. , koelkast, wasmachine et cetera).

Een all electric woning moet flink geïsoleerd worden om het binnen warm te krijgen, en te voorkomen dat u een torenhoge elektriciteitsrekening krijgt. Klik hier voor de factsheets met meer informatie.

De werkgroep is van mening dat het erg duur wordt om de veelal oudere huizen goed te isoleren. Dit alternatief is volgens de werkgroep daarom waarschijnlijk niet geschikt.

Groen gas wordt onder andere gemaakt van biomassa. Dit zijn biologische grondstoffen, zoals houtsnippers. Of er wordt gebruik gemaakt van biologisch afval.  Het gas is hetzelfde als aardgas, maar is opgewekt met hernieuwbare bronnen. Er is nog weinig groen gas in Nederland en het is vooral een oplossing als andere duurzame energiesystemen geen uitkomst bieden. Deskundigen verwachten op dit moment niet dat biogas op grote schaal een alternatief zal bieden voor bestaande woningen. Klik hier voor de factsheets met meer informartie.

Een warmtenet is niet zelf een bron van energie of warmte.  Warmtenetten transporteren warm water naar woningen en andere gebouwen. Het water is afkomstig van een centrale bron en de warmte wordt vaak geleverd door industrie of andere bedrijven die overtollige warmte hebben.  Die warmte kan worden gebruikt om water te verwarmen en te transporteren naar woningen. Op dit moment wordt deze warmte veelal de lucht in geblazen of naar het oppervlaktewater gepompt. Sommige gemeenten gebruiken ook warmte van de verbranding van huishoudelijk afval of van de verbranding van biomassa (houtsnippers bijvoorbeeld).

Tuinders in het Westland leveren soms ook warm water aan warmtenetten. Maar warmtenetten kunnen ook hun warmte halen uit geothermie of uit warm water dat in de zomer wordt opgeslagen in de grond om in de winter gebruikt te worden.

Vaak zijn warmtenetten nu nog van grote energiebedrijven en bekend als stadverwarming. Maar in Nederland zien we steeds meer kleinschalige lokale warmtenetten met lokale warmtebronnen, soms zelfs in eigendom van bewoners.

Bij warmtenetten hoog-, midden-,  en laag temperatuur warmte onderscheiden. Hoog-temperatuur is tussen de  90-100 graden. Een midden-temperatuur warmtenet heeft warmte van 60-80 graden. Een laag-temperatuurwarmtenet heeft water van 50 graden of lager. Er zijn ook combinatie mogelijk waarbij het water op de heenweg (bij de eerste wijken) een hoge temperatuur heeft en op de terugweg een lagere temperatuur (voor wijken en gebouwen die daarvoor geschikt zijn).

Klik hier voor een filmpje over warmtenetten

In uw woning komt een afleverset. Meestal wordt die nabij de voordeur geplaatst.  Dit apparaat zorgt ervoor dat het warme water uit het warmtenet de warmte afgeeft aan het water in uw verwarmingssysteem.  Het warme water uit het warmtenet komt niet direct in uw systeem, de warmte wordt overgedragen via een warmtewisselaar.

In het algemeen hoeft u in huis weinig aanpassingen te doen, omdat de radiatoren kunnen blijven hangen. Mocht er in Oranjewijk / Doeskwartier West een warmtenet komen, dan wordt in onderzoek nader bekeken welke praktische en financiële consequenties dit voor de huizen in de wijk heeft.

Bij een hoog en midden temperatuurnet kunt u ook warm tapwater uit het netwerk halen, bij een laag temperatuurnet heeft u een boiler nodig om het water op de juiste temperatuur te brengen en legionella te voorkomen. Een laag temperatuur warmtenet is voor de Oranjewijk waarschijnlijk niet realistisch.  Een midden temperatuur warmtenet is wellicht wel mogelijk.

Bij de overgang op een warmtenet gaat het koken over op elektrisch. U kunt de gasaansluiting laten afsluiten en elektrisch gaan koken.

Het korte antwoord is: nee.  Wel is aansluiten op het Zuid-Hollandse warmtenet geïdentificeerd als een kansrijke optie. Bron: onderzoek van CE-Delft

Dit heeft te maken met het feit dat veel woningen niet goed geïsoleerd zijn en daarmee voorlopig behoefte hebben aan hoge temperatuurverwarming. Er zijn hoge kosten aan verbonden als iedere woning geschikt moet worden voor all electric verwarming. Groen gas is maar zeer beperkt beschikbaar. Daarnaast komt het hoofdwarmtenet op relatief kleine afstand van de Oranjewijk te liggen, waardoor het gemakkelijker zal zijn de Oranjewijk aan te sluiten dan een wijk die ver weg ligt.

Toch is het niet automatisch zo dat de gemeente Leiderdorp besluit om in de Oranjewijk over te stappen op het aanleggen van een warmtenet. Op dit moment onderzoekt een werkgroep met inwoners uit de Oranjewijk wat de beste alternatieven zijn.

Wat het beste alternatief is voor de Oranjewijk hangt af van:

• de woning eigenaars  en bewoners van de Oranjewijk en hun wensen.
• de kenmerken van de bebouwing, zoals bouwjaar, staat van onderhoud en bouwtechnische kwaliteit.
• de kosten per woning en collectief.
• de mogelijkheden om elektriciteit of warmte van lokale bronnen te benutten.
• de kansen om de renovatie van woningcomplexen te combineren met de aanleg van andere energie-installaties.
• bewoners van de gemeente Leiderdorp en de Oranjewijk hebben tijdens de inspiratiedag op 29 september 2018 de volgende vragen gesteld:
• wanneer wordt het warmtenet aangelegd?
• wanneer moeten wij als eigenaars/bewoners weten of we wel of niet aan willen sluiten?
• hoeveel woningen  moeten er mee willen doen?
• wat als de meerderheid mee wil doen, maar een kleine groep niet, wordt deze kleine groep dat verplicht om aan te sluiten?
• wat kost het om aan te sluiten op een warmtenet?

Zoals gezegd is het nog niet duidelijke of er in de Oranjewijk een warmtenet zal worden aangelegd. Het antwoord op bovenstaande vragen van eigenaars/bewoners zal in de loop van dit jaar duidelijk worden maar is ook afhankelijk van het proces dat doorlopen wordt met de stakeholders van de hoofd warmteleiding.

Als de eigenaren van woningen in de Oranjewijk en de gemeente besluiten in de wijk een warmtenet aan te leggen, zal mogelijk het gasnet worden verwijderd. Op dit moment heeft de netbeheerder, Liander, nog steeds de plicht om gas te leveren in de bestaande bouw.

U wordt niet verplicht om uw huis aan te sluiten op een eventueel warmtenet. U kunt ook kiezen voor All Electric bijvoorbeeld.

Het aanleggen van een warmtenet wordt in principe betaald door de warmteleverancier. Deze legt de aansluiting tot aan uw voordeur. Achter de voordeur zijn de kosten voor rekening van de eigenaar. Dit gaat om de kosten van de warmte afleverset van het warmtebedrijf en eventuele overige aanpassingen qua meterkast, leidingwerk en uw kookplaat als u nu nog op een gasfornuis kookt..

Levert het warmtenet hoge temperatuur warmte, dan hoeft u, afgezien van het laten plaatsen van de afleverset, aanpassen van de meterkast , de aansluiting op uw verwarmingssysteem en eventuele wijziging van fornuis naar kookplaat., weinig te doen. Levert het warmtenet midden temperatuurwarmte, dan is het belangrijk dat uw woning redelijk geïsoleerd is. Kijk voor meer informatie op www.hier.nu/verwarmen.

De afleverset bevindt zich in uw meterkast, berging of andere technische ruimte en zorgt ervoor dat de warmte van een warmtenet de verwarmingsinstallatie van uw woning bereikt.  Reeds in de bijeenkomst in September 2018 werd aangegeven dat de meterkast van de meeste woningen in de Oranjewijk aanpassing behoeft omdat de afleverset er niet in past.

De afleverset is in de meeste gevallen een beschermkap. Warmte afleversets kunnen verschillend uitzien, maar het basisprincipe blijft hetzelfde. Meer informatie vindt u op de website van RVO.

Zie het antwoord in de alinea hierboven. De warmteopbrengst blijft in principe identiek aan uw situatie op dit moment.

Huizen uit de jaren ’60 zijn over het algemeen minder geïsoleerd dan nieuwbouwhuizen. Voor deze oudere huizen is het altijd verstandig om ook nu al te werken aan dak-, vloer, en spouwmuurisolatie. U koopt hiermee comfort in uw huis. Meer informatie hierover t is te vinden op www.duurzaambouwloket.nl.

In principe hoeft u nu nog niets te doen. Houdt u er wel rekening mee dat uw woning in 2050 aardgasvrij moet zijn. Vroeger of later zal dus elk gebouw en elke woning in de Nederland er mee te maken krijgen. In zoverre is het dus voor elke woningeigenaar zinvol zich te oriënteren op dit onderwerp. Het gebruik van aardgas heeft impact op een aantal functies in de woning. Voor elke woning zal dus een keer besloten moeten worden hoe in deze functies zonder aardgas voorzien kan worden.  Bijvoorbeeld het Duurzaam Bouwloket kan daarbij een bron van informatie zijn.

U kunt nu al van alles doen waarvan de investering zich terugverdient. Het woongenot wordt verhoogd ongeacht de warmtevoorziening die in de toekomst voor de Oranjewijk gaat gelden. Het gaat dan vooral om het isoleren van de eigen woning. Kijk hier voor inspiratie!

U kunt uw woning voorbereiden op aardgasvrij of al daadwerkelijk aardgasvrij maken. In hoeverre uw woning aangepast moet worden, hangt af van uw type woning en uw wensen. Soms zijn er grote renovaties nodig, maar dat is niet overal noodzakelijk. De volgende maatregelen leveren altijd energiewinst op:

• u kunt uw woning isoleren en ventileren
• Als u gaat verbouwen vergeet dan niet dat uw huis in de toekomst geen aardgasaansluiting meer heeft. Denk bijvoorbeeld aan gasloos koken en de aanleg van voerverwarming.
• Laat u adviseren door een energieadviseur als u gaat verbouwen.
• Als u plannen heeft om uw keuken te verbouwen kies dan voor elektrisch koken. Een inductiekookplaat is dan vaak de beste oplossing.

Wilt u persoonlijk advies? Wij raden u aan advies in te winnen bij het Duurzaam Bouwloket

Een goed geïsoleerde woning die klaar is voor de toekomst is waardevast. Het isoleren zorgt voor een comfortabele woning met een lager energieverbruik en een lagere energie rekening. Dit komt ten goede aan de waarde van de woning.

Over de warmtepomp is in de publiciteit al veel te doen geweest. Soms werden verwachtingen niet waargemaakt. Of een warmtepomp een alternatief voor aardgas kan zijn  hangt af van een aantal verschillende dingen. Wat kan er technisch? Hoeveel geld heb je er voor over? Hoe goed is je huis geïsoleerd? Er zijn warmtepompen die de warmte uit de buitenlucht halen.  Maar ook is het mogelijk om een warmtepomp te laten werken op oppervlaktewater of dieper gelegen warm grondwater.  Soms kunnen deze technieken worden gecombineerd met een zgn. Warmte/Koude Opslag waardoor warmte “uit de zomer” bruikbaar wordt in de winter.

Van warmtepompen bestaan individuele toepassingen maar de techniek kan ook in combinatie met een collectief warmtenet worden ingezet. 

Een grondwaterwarmtepomp is bijvoorbeeld technisch niet altijd mogelijk en bovendien een stuk duurder dan een luchtwarmtepomp. Als je huis niet goed genoeg geïsoleerd is, kun je soms al wel aan de slag met een hybride warmtepomp, maar nog niet met een volledige warmtepomp.

Meer weten? Lees verder op Hierverwarmt over warmtepompen of persoonlijk advies via www.duurzaambouwloket.nl.

Een voorbeeld van hoe warmtepompen eruit zien, vindt u via de volgende link https://www.hierverwarmt.nl/hoe-ziet-een-warmtepomp-eruit

Een warmtepomp is een groot apparaat en neemt ongeveer evenveel ruimte in beslag als een koelkast. Een warmtepomp is dus groter dan een cv-ketel en heeft vaak een binnen- en buitengedeelte. Als je kiest voor een warmtepomp is het nodig om ruimte te creëren in bijvoorbeeld de gangkast of op de plek van de huidige cv-ketel. Bij een warmtepomp met buitengedeelte moet ook ruimte vrijgemaakt worden in de tuin, op het balkon of op het dak.

Dit punt geldt vooral voor lucht-waterwarmtepompen, met een buitengedeelte dat lijkt op een airco. De hoeveelheid geluid verschilt per warmtepomp, maar denk aan het geluid van een koelkast, soms iets luider, afhankelijk van hoe hard de warmtepomp op dat moment moet werken. De hoeveelheid geluid is o.a. ook afhankelijk van de grootte van het buitendeel. Alleen groter is juist zachter, niet harder. Er zijn speciale ombouw kasten die het geluidsniveau dempen en daarnaast kan er een tijdsschakelaar op de buitenunit worden geplaatst zodat hij geen geluidsoverlast kan veroorzaken in de nachtelijke uren.  Om deze reden zijn we voorzichtig met betrekking tot verwachtingen rondom de toepassing van individuele warmtepompen in de Oranjewijk.

Dat hangt af van het type warmtepomp. Hybride warmtepompen zijn vaak het goedkoopst, zo tussen de 3000 en de 6000 euro. Luchtwaterwarmtepompen zijn wat duurder, zo tussen de 4000 en de 11000 euro, afhankelijk van het vermogen, het rendement en de kwaliteit. Die kwaliteit uit zich bijvoorbeeld in het geluidsniveau van het buitendeel. Grondwaterwarmtepompen zijn het duurste. Die gaan vanaf de 10.000 tot wel 20.000 euro. Een groot deel van de kosten zit in het boren van een bodemlus van 10 tot 150 meter diep. Daarvoor is een speciale installatie nodig en speciaal getrainde mensen.

Let op bij aanschaf van iedere warmtepomp: een flink deel van de kosten zit in de installatie. Dat komt omdat de installatie van een warmtepomp technisch moeilijker is dan een cv-ketel, en het ook meer zorg vraagt bij de inregeling omdat het een gevoelig systeem is.

Dat hangt ervan af hoe u in de toekomst uw woning gaat verwarmen. Als de woning aangesloten wordt op een warmtenet dan heeft u geen cv-ketel meer nodig. Uw huis wordt dan verwarmd door een netwerk van leidingen met warm water die uw huis binnen komen. Gaat u uw woning verwarmen met een elektrische warmtepomp? Dan kan de cv-ketel de deur uit. Bij een hybride warmtepomp heeft u een combinatie van een warmtepomp met de cv-ketel als back-up voor warm tapwater of echt koude dagen.  Een CV heeft ongeveer een levensduur van 15-20 jaar.  Het kan dus zo zijn dat de alternatieven voor een aardgas gestookte CV ketel zich reeds aandienen binnen de levensduur van een nieuwe CV.  Dit is een belangrijke afweging die elke eigenaar zal moeten maken.

Als uw cv-ketel aan vervanging toe is, dan is dat in beginsel een goed moment om voor een duurzaam alternatief te kiezen. U bent dan voorbereid op de toekomst.

Echter duurzame individuele oplossingen zijn voor de meeste woningen in de Oranjewijk aan de dure kant mede vanwege de meestal beperkte isolatie van de woningen.   Als u de keuze naar een duurzaam alternatief nog niet kan maken, dan kunt u ook kiezen om tijdelijk een cv-ketel te leasen.

Bij steeds meer energie- en installatiebedrijven kan je cv-ketels huren of leasen. Lease je een ketel, dan koop je deze over een bepaalde periode af. Huur je een ketel, dan bepaal je een vast bedrag per maand. Huren heeft het voordeel dat het per maand opzegbaar is (na de afkoopregeling) en dat er bij het onderhoud geen extra kosten zijn. Ook zijn er aanbieders van CV ketels die een terugkoop garantie geven indien de wijk op een goed moment overgaat op bijvoorbeeld een warmtenet.  Zie ook  op de website van de Consumentenbond voor meer informatie over de voor- en nadelen bij het kopen, leasen en huren van een cv-ketel.

Als u net een nieuwe cv-ketel heeft aangeschaft, dan kunt u deze zo lang mogelijk gebruiken. Op het moment dat het gas in de Oranjewijk wordt afgesloten, kunt u nagaan of de leverancier van uw gastoestel deze tegen een vergoeding wil terugnemen voor verhuur aan derden.

Als we van aardgas afgaan, dan betekent dat, dat u elektrisch moeten gaan koken. Koken op inductie is het meest gekozen alternatief en veel mensen kozen daar al eerder voor ook om andere redenen van gebruiksgemak en kookplezier. Let op: bij overgang van een gasfornuis naar bijvoorbeeld inductie heeft u misschien ook andere pannen nodig. Meer informatie over elektrisch koken vindt u via deze link.

Als u er zeker van wilt zijn dat uw fornuis nog lang mee kan, is het verstandig om een elektrisch- óf inductie kookplaat te kopen. Let op of de elektrische aansluiting in uw meterkast voldoet. Vraag advies aan de leverancier of electriciën!

U kunt uw gasfornuis blijven gebruiken en wachten op een natuurlijk moment om van het aardgas af te gaan. Koopt u nieuwe pannen, zorg dan dat deze ook op een elektrisch fornuis of op inductie te gebruiken zijn.

De gemeente zal in samenwerking met bewoners onderzoeken hoe ze straks bij de overgang naar inductie koken, oudere bewoners kan ondersteunen. Het is wellicht even wenen om de overstap te maken. Bijkomend voordeel van gasloos koken is dat het veiliger is. Er is veel minder kans op brand of koolmonoxide. En per ongeluk het gas aan laten staan hoort ook tot het verleden! Ook is een elektrisch fornuis makkelijker schoon te houden.

Dit jaar zal de gemeente, op basis van uw keuze, kiezen voor een warmtealternatief voor de Oranjewijk of dat het huidige gasnet wordt vervangen. Afhankelijk van deze keuze, zal de verbouwing van uw huis meer of minder geld gaan kosten.

De gemeente en de werkgroep met bewoners zal zoveel mogelijk voor elk type huis dat in de Oranjewijk voorkomt de mogelijke kosten doorberekenen. Zodra deze bekent zijn, zal de gemeente ervoor zorgen dat de informatie bij de bewoners bekend wordt gemaakt.

Een verbouwing vraagt om investeringen, en de investering aan uw woning zult u zelf moeten betalen. Tegenover deze investeringen staan vaak weer besparingen, zoals bij het isoleren van uw woning. Door het isoleren bespaart u energie en dus kosten. Bovendien kunt u zelf energie opwekken door bijvoorbeeld zonnepanelen te plaatsen.

De woningeigenaar bekostigt vooralsnog  de investeringen aan de woningen. Door lagere energielasten wordt de investering mogelijk (voor een deel ) terug verdiend en daarnaast wordt er op gemeente en Rijksniveau gekeken naar  financiële regelingen of subsidies.

Als u wel investeert in energiebesparende maatregelen zoals isolatie, zonneboiler en zonnepanelen dan gaan de maandlasten voor energie naar beneden.

Dit is natuurlijk de vraag die velen in de Oranjewijk als eerste stellen.  De gemeente en de werkgroep zijn bezig om hierin inzicht te geven.  NIettemin zijn er zoveel factoren die van woning tot woning en van bewoner tot bewoner verschillen dat het onvoormijdelijk is dat elke bewoner zich zelf ook in de materie zal moeten verdiepen.  Hierna geven we een aantal aspecten die een rol spelen bij de inschatting van uw eigen situatie. 
 

Bij het beoordelen van de financiële gevolgen zijn er twee dimensies te onderscheiden en die zijn niet anders dan bij de aanschaf van bijvoorbeeld een auto, wasmachine of koelkast

• de financieringsvraag: Heb ik genoeg geld beschikbaar om de investering te betalen?
• de kostenvraag: wat zullen de totale kosten zijn gedurende de levensduur van de nieuwe oplossing?

Om die vragen te beantwoorden is eerst van belang: bent u huurder of bent u eigen woning bezitter?  Voor de huurder is de vraag over de financiering van de investering eenvoudig te beantwoorden: de eigenaar betaalt de investering.  Wel zal de eigenaar uiteraard de investering proberen terug te verdienen via de hoogte van de huur.  Dus indirect en op termijn zult u er toch mee te maken krijgen.   

Bent u eigen woning bezitter dan is natuurlijk de eerste vraag: welk alternatief voor het aardgas kan ik kiezen?  Maar daarna komen er twee andere vragen:  is er een mogelijkheid van een lening onder gunstige voorwaarden en wat zijn de subsidie mogelijkheden?

• aantrekken van een lening
• subsidies

En tot slot is natuurlijk de stand van zaken van de woning en van het gebruik ervan beslissend voor zowel de financieringsvraag als de kostenvraag.  Aspecten met betrekking tot de woning die dan een rol gaan spelen zijn bijvoorbeeld:

• hoe goed geisoleerd is mijn woning reeds?
• welke isolatie maatregelen zou ik nog kunnen overwegen?
• hoe groot is het huis?
• als er een warmtenet beschikbaar zou komen: Welke aanpassingen aan leidingen, boilers en meterkast zijn er bij mij noodzakelijk?
• kook ik reeds electrisch of heb ik nog een gasfornuis?

 Daarnaast zijn er aspecten die een grote rol spelen maar die afhankelijk zijn van het individuele gebruik van de woning:

• Welke binnen temperatuur vind u prettig? ( lekker warm of doet u een extra trui aan?)
• Bent u veel thuis of eigenlijk alleen ‘s avonds en in de weekends?
• Heeft u een zuinige douche of houd je van een luxe regendouche met grote capaciteit of geniet u dagelijks van een heerlijk bad in een ruim luxe bad?

U kunt uw verbouwing van te voren financieren. Dit kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld via het nationale energiefonds of bij de bank. Ook het Rijk heeft subsidieregelingen voor dit onderwerp.

Meer informatie: https://www.duurzaambouwloket.nl/subsidiecheck